Ik heb duidelijk nee gezegd, maar mijn kind blijft maar zeuren
Door: Mineke op 18 januari 2025
Als ouder van een hoogbegaafd kind herken je het vast: je hebt een duidelijke grens gesteld en “nee” gezegd, maar je kind blijft doorvragen, argumenteren of zelfs zeuren. Hoe ga je hier effectief mee om, zonder dat het elke keer een strijd wordt? Laten we kijken naar een veelvoorkomende situatie en praktische handvatten om hiermee om te gaan.
De situatie:
Sanne is moeder van Lotte, een hoogbegaafd meisje van zeven jaar. Lotte heeft haar moeder gevraagd of ze vandaag een extra ijsje mag. Sanne heeft al nee gezegd, omdat Lotte die ochtend al een traktatie heeft gehad. Maar Lotte blijft aandringen:
“Maar mama, één ijsje meer maakt toch niks uit?” “Waarom mag het niet? Bij mijn vriendin mag het wel altijd!” “Je bent gewoon oneerlijk! Ik mag nooit wat!”
Sanne voelt haar frustratie oplopen. Ze heeft het gevoel dat ze telkens weer in discussie moet en weet niet hoe ze dit patroon kan doorbreken.
Wat gebeurt hier echt?
Hoogbegaafde kinderen hebben vaak een sterk ontwikkeld gevoel voor logica en rechtvaardigheid. Ze zoeken graag de grenzen op en proberen deze te begrijpen of zelfs te verleggen. Ze hebben een voorkeur voor zelf dingen mogen beslissen en zijn weinig gevoelig voor autoriteit. Wat er bij Lotte speelt, gaat echter niet alleen over het ijsje. Onder haar gedrag kunnen verschillende behoeften liggen:
- Behoefte aan autonomie: Lotte wil graag inspraak hebben in beslissingen die haar aangaan.
- Behoefte aan begrip: Ze voelt zich niet gehoord en wil dat haar argumenten serieus worden genomen.
- Behoefte aan verbinding: Het blijven aandringen kan ook een manier zijn om extra aandacht te krijgen van haar moeder.
Hoe kan Sanne reageren?
Sanne kan de situatie ombuigen door op een respectvolle en gestructureerde manier te reageren. Hieronder volgen enkele praktische stappen:
1. Blijf kalm en consistent
Als ouder is het belangrijk om niet mee te gaan in de emotionele escalatie. Sanne kan bijvoorbeeld rustig herhalen: “Ik heb al nee gezegd en daar blijf ik bij.” Door kalm te blijven, laat ze zien dat haar beslissing vaststaat, ongeacht hoe hard Lotte probeert te overtuigen.
2. Erken het gevoel van je kind
In plaats van de discussie verder aan te wakkeren, kan Sanne laten zien dat ze Lotte’s emoties begrijpt. Ze zou kunnen zeggen: “Ik zie dat je het echt heel graag wilt. Het is vervelend als je iets niet mag wat je graag wilt.” Deze erkenning kan Lotte’s behoefte aan begrip vervullen en de scherpe randjes van het conflict halen.
3. Leg de keuze uit (indien nodig)
Hoogbegaafde kinderen willen vaak weten ‘waarom’. Sanne kan kort uitleggen: “Je hebt vanmorgen al een traktatie gehad. Daarom krijgen we nu geen ijsje meer.” Houd het simpel en vermijd ellenlange discussies.
4. Bied een alternatief
Door Lotte een gevoel van controle terug te geven, kan Sanne de situatie de-escaleren. Ze zou kunnen zeggen: “Je mag straks kiezen welk toetje we nemen. Wil je na het eten een bakje yoghurt of vla?” Het aanbieden van een alternatief helpt om de focus te verleggen.
5. Gebruik humor of creativiteit
Soms kan een beetje luchtigheid wonderen doen. Sanne zou bijvoorbeeld kunnen zeggen: “Ik zou wel 1000 ijsjes lusten en dan zou ik allemaal verschillende nemen. Dat zou gaaf zijn, als dat kon”. Dit helpt om de spanning te verminderen en voorkomt een machtsstrijd.
6. Sluit de discussie af
Als Lotte blijft volhouden, kan Sanne vriendelijk maar duidelijk aangeven dat het gesprek nu klaar is: “Ik heb je gehoord en ik heb mijn antwoord gegeven. Ik ga het er nu niet meer over hebben.” Daarna kan ze bewust haar aandacht op iets anders richten.
Zeker als deze manier van reageren nieuw is voor je kind, zal het nog heel vaak blijven proberen om alsnog dat ijsje te krijgen. Je kan nog één keer herhalen dat je het er niet meer over gaat hebben. En het daarna ook echt niet meer doen. Ook niet als je kind alles uit de kast haalt om je alsnog te overtuigen. Het onderwerp is voor jou afgesloten.
Reflectie: Wat heeft Lotte geleerd?
Door op deze manier te reageren, leert Lotte belangrijke lessen:
- Grenzen zijn er om gerespecteerd te worden, ook als je het er niet mee eens bent.
- Haar gevoelens en argumenten worden serieus genomen.
- Ze kan haar autonomie terugvinden binnen de grenzen die gesteld zijn.
Na verloop van tijd leert Lotte ook dat “nee” echt “nee” is en zal dit sneller en makkelijker geaccepteerd worden.
Jouw situatie
Heb jij ook een situatie waarin je kind maar blijft zeuren na een duidelijk “nee”? Probeer eens een van de bovenstaande tools en kijk wat werkt voor jouw gezin. Elk kind is anders en het kan even duren voordat je een aanpak vindt die bij jullie past. Deel jouw ervaringen of stuur een bericht via mineke@talenten-trainer.nl . Ik help je graag verder!
Lees verder:
Hoogbegaafd
20 januari 2025
Omgaan met de boze buien van je hoogbegaafde kind
Boze buien bij hoogbegaafde kinderen kunnen intens zijn, zowel voor het kind als voor jou als ouder. Het omgaan met deze emoties is vaak een van de grootste uitdagingen in een hoogbegaafd gezin. Gelukkig is er een praktische tool die je kan helpen: de ‘Ik ben boos’-tool. Deze tool biedt een gestructureerde manier om boosheid […]
Lees het artikelHoogbegaafd
2 januari 2025
Van faalangst naar groei: hoe je je hoogbegaafde kind begeleid bij perfectionisme
Wat is perfectionisme? Perfectionisme is de drang om dingen zo goed mogelijk te doen en soms zelfs foutloos te willen zijn. Het is een kenmerk dat hoort bij hoogbegaafd zijn. Het kan gezien worden als een kracht, omdat het kinderen motiveert om door te zetten, gedetailleerd te werken en te excelleren in wat ze doen. […]
Lees het artikelHoogbegaafd
11 november 2024
Asynchrone ontwikkeling: Begrijp de uitdagingen en mogelijkheden van hoogbegaafde kinderen
Als we denken aan hoogbegaafde kinderen, denken we aan hun bovengemiddelde capaciteiten en het feit dat ze voor lopen in hun ontwikkeling. Wat vaak leidt tot de veronderstelling dat hun ontwikkeling op alle fronten sneller verloopt. Maar die aanname klopt niet. Hoogbegaafde kinderen ontwikkelen zich asynchroon: waarbij bijvoorbeeld de cognitieve ontwikkeling voorloopt, de fysieke ontwikkeling […]
Lees het artikel